Beste BUDAN
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Adana Büyükşehir Belediyesi ve Çukurova Üniversitesi’nin katkılarıyla sürdürülen Tatarlı Höyük kazı çalışmalarında anıtsal bir yapıda kil topağı bulundu. Bu kil topağının üzerinde bulunan mühür baskılarında Hititler Dönemi’ne ait bir kadın adına rastlandı.
Tatarlı Höyük kazısının Heyet Üyesi ve Filoloğu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Hititoloji Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Meltem Doğan Alparslan, mühür baskısındaki ismi okuyarak bu eseri M.Ö.13.yy’a, yani Hitit Dönemi Krallarından III. Hattuşili’nin eşi ve Kizzuvatnalı bir rahibin kızı olan ünlü Hitit Kraliçesi Puduhepa’nın da yaşadığı döneme tarihledi. Tatarlı Höyük kazılarının, 2005 yılından beri devam eden çok genç bir kazı olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Doğan Alparslan, kazı ekibine kazı heyet üyesi ve Hititolog olarak 2016 yılında katıldığını belirtti.
Hititler Döneminde, Kizzuvatna bölgesinin önemli bir kültür merkezi olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Doğan Alparslan, “Tatarlı Höyük’ün bulunduğu bölge, çeşitli dönemlerde kültür ve din merkezi olarak karşımıza çıkar. Özellikle Hititler döneminde, Kizzuvatna bölgesi önemli bir geçiş noktası olarak kullanılmış, çok kültürlü bir coğrafyadır. Özellikle Hitit coğrafyasında, farklı kültürlerin entegrasyonu, farklı kültürlerin bir arada yaşamış olmasının yansımalarını arkeolojik eserlerde ve yazılı belgelerde görüyoruz” dedi.
“Mühür Baskısında Pati Adında Bir Kadın Adı”
Dr. Öğr. Üyesi Doğan Alparslan, kadına ait bir mühür baskısının en son olan kazılar içerisinde bulunduğunu kaydederek kadın mühürlerinin ve kadın mühür baskılarının azınlıkta olduğuna vurgu yaptı. Dr. Öğr. Üyesi Doğan Alparslan, “Söz konusu mühür, Pati adını taşıyan bir kadının, bölgede nüfuzlu biri olduğunu ya da önemli pozisyonda bir görevli olabileceğini düşünüyoruz. Mühür baskısının bulunduğu arkeolojik buluntular da göz önünde bulundurulduğunda, Pati’nin dini bir görevli olabileceğini ve acaba majik ritüelleri yöneten, şifa yeteneğine sahip olan ve çivi yazılı metinlerde geçen biri mi olduğunu sormamıza neden olmaktadır. Tatarlı Höyük kazılarında bulunacak yeni veriler ile sorularımızı cevaplandırabileceğimize inanıyorum” dedi.
Buluntunun üçüncü Hattuşili’nin eşi Kraliçe Puduhepa dönemine ait olabileceğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Doğan Alparslan, “Tabi bunu kesin bir dille söylemek mümkün değil. Biz bu pati adını şimdiye kadar taradığımız diğer Kizzuvatna bölgesiyle alakalı Macit ritüel metinlerinde ya da bir takım fal ve kehanet mühürlerinde ismine rastlamadık. Ama Pati adı belgelenmiş. Hatta öyle belgelenmiş pati isimleri var ki bunlar üçüncü Hattuşili ve eşi Puduhepa tarihlerine denk geliyor” şeklinde konuştu.