İrem GEDİKOĞLU
İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Ümit Sarı, televizyon programları, etkileri, online dizi platformları ve sosyal medya hakkında görüşlerini aktardı.
Türk televizyonlarında tüketimden beslenen bir kültürün var olması, uzun soluklu televizyon yapımlarını ekranda görmenin zorluğu ve içerik tekdüzeliğine izleyici tepkisinden bahseden Yrd. Doç. Dr. Sarı, içerik tekdüzeliğinin birçok sebebinin olmasının yanı sıra yapımcıların ve reklam verenlerin sonsuz kar amacı gütmelerinin, en büyük sebep olarak gösterildiğini söyledi.
2017 yılında sadece reyting sıralamasıyla bir yapım hakkında karar vermenin olanaksız olduğunu ve sosyal medya olgusunun yapımın hayranları sayesinde ekranda kalabilirliğini arttırdığını belirten Yrd. Doç. Dr. Sarı, “İçerik konusunda bizim kendi kültürümüzü, kendi coğrafyamızı ve kendi gerçekliğimizi işlediğimiz konular, emin olun başarıyı yakalıyor, izleyici tarafından da takdir görüyor” şeklinde konuştu.
Türk dizilerinin dünya dizi ihracatında ikinci sırada yer aldığını, yaklaşık 350 milyar dolar ihracat gelirine ulaşmış olduğunu ve dünya üzerinde 142 ülkede yayınlandığını ifade eden Yrd. Doç. Dr. Sarı, ülkemizde bu durumun önemsendiğini ve hazırlanan yapımların bu bilinçle gerek içerik gerekse sinematografik kaygılarla teknik olarak iyi işlerin yapılmaya başladığını dile getirdi.
“Artık Televizyon Kullanıcısı Kavramı Kullanılıyor”
Sosyal medya ile birlikte, televizyon ve izleyici ilişkisi alanındaki değişimleri anlatan Yrd. Doç. Dr. Sarı, “Televizyon yapımının yayınlandığı zaman içerisinde, izleyici eş zamanlı olarak sosyal medya hesapları üzerinden yapım ile ilgili entry girerek yorumlarını yapıyor, böylece yapımcı izleyicinin tepkisini anında görebiliyor” dedi. Sosyal medya etkisi ve dijital platformlardaki gelişmelerin dönüştürdüğü izleyici kavramına değinen Yrd. Doç. Dr. Sarı, “Artık televizyon izleyicisi değil televizyon kullanıcısı kavramı kullanılıyor, ekrandaki yapımın kaderini belirleyebilme hissi adeta izleyiciyi yönetmen edasıyla içerikten oyunculuklara, senaryoya hatta teknik detaylara kadar yapımın üreticisi şeklinde konumlandırıyor” şeklinde konuştu.
“Televizyon Zombilerine Dönüşebilirsiniz”
Online dizi platformlarının, içerik bağlamında ürünleri geliştirdiklerinin su götürmez bir gerçek olduğunu dile getiren Yrd. Doç. Dr. Sarı, “Bu platformlara düzenli bir üyelik ücreti ödeniyor dolayısıyla bir ürün satın alıyorsunuz, doğal olarak platform sahibi firma size bu kaliteyi sunmak zorunda” açıklamasında bulundu. Televizyonda olan bir yapımı yayınlandığı zaman izleme zorunluluğunun, online dizi platformlarını bir adım öne çıkardığını belirten Yrd. Doç. Dr. Sarı, “Online dizi platformları izleyiciyi özgürleştiriyor, zaman ve mekândan bağımsız bir şekilde seyahatte, dağda, tepede belki de denizin ortasında izlemeniz mümkün. Çünkü artık sahip olmanız gereken tek şey bir ekran ve internet bağlantısı” dedi. Online dizi platformlarının, sosyal medyadan gelen geri dönüşler sayesinde bünyesinde bulundurdukları içerikleri güncelleyip geliştirdiklerini söyleyen Yrd. Doç. Dr. Sarı, “Tabi bu durum beraberinde başka bir tehlikeyi de getiriyor, bağımlılık, platformun önerdiği başka yapımlardan da haberdar olabilirsiniz. İşte bu noktada kontrolü kaybettiğinizde sonsuz bir dizi izleme döngüsüne girebilir ve televizyon zombilerine dönüşebilirsiniz” şeklinde konuştu. Sosyal medyanın artık hayatımızın her alanında olduğunu ifade eden Yrd. Doç. Dr. Sarı, sosyal medyanın televizyon yapımcılığında birçok alışkanlığı değiştirdiğini ve değiştirmeye devam edeceğini söyledi.