Tuğçe AYÇİN
Ulaşım sorunlarına dair çözüm önerilerini ve akıllı ulaşım sistemlerini Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi’nden Arş. Gör. Akif Fidanoğlu değerlendirdi.
Trafik kazaları, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2015 verilerine göre her yıl yaklaşık 1,3 milyon kişinin ölümüne sebep olarak, tüberkülozdan sonra dokuzuncu sırada yer alıyor. Uzmanlar bu kazaların yüzde 90′ ının insan hatalarından kaynaklandığını belirtirken, ulaşım sistemlerinin altyapısal yetersizlikleri de insanları büyük problemlerle karşı karşıya bırakıyor. Ulaşımın iyileştirilmesi için düzgün bir şehir planlaması yapılması gerektiğini kaydeden Arş. Gör. Akif Fidanoğlu, özellikle İstanbul’daki nüfus ve bina yoğunluğunun, ulaşım altyapısı oluşturma maliyetini artırdığını belirtti. Bu noktada en önemli yatırımın raylı sistemlere yapılması gerektiğini ifade eden Arş. Gör. Fidanoğlu, yeni kurulan yerleşim yerlerinin ve ulaşım altyapılarının da iyi planlanması gerektiğini söyledi.
“Akıllı Ulaşım Sistemleri Önemli Veriler Sağlıyor”
Ulaşım sistemlerinde kullanılan teknoloji ve akıllı ulaşım sistemleri hakkında bilgi veren Arş. Gör. Fidanoğlu, şu ifadeleri kullandı: “Otobüslerdeki bilgilendirme ekranlarından, ulaşım için kullandığımız mobil uygulamalara, sürücüsüz metrolardan otoban ve yollarda trafik durumunu belirten tabelalara kadar her şey aslında akıllı ulaşım sisteminin bir parçası. Bizim kullanıcı olarak dikkat etmediğimiz birçok sistem de mevcut. Trafik ölçüm sistemleri, trafik denetleme sistemleri, araç içerisinde araçtan bilgi almaya yarayan ekipmanlar. Bunların hepsi ulaşım sistemlerini kontrol ve idare eden otoritelere, bu sistemlerin daha verimli ve güvenli bir şekilde işletilebilmeleri için gerekli olan verileri sağlamaktadır.”
Ulaşımda Yeni Gelişme: Sürücüsüz Araçlar
Ulaşıma dair sorunların çözümü için şehir içi metro ağının genişletilmesi, toplu taşıma sistemlerinin yaygınlaştırılması, ulaşım sistemlerinin en optimum şekilde dizayn edilip işletilmesinin önemli olduğunu aktaran Arş. Gör. Fidanoğlu, asıl dikkat çekilmesi gereken noktanın ise araç kullanım alışkanlıkları olduğunu söyledi. “Amerika Birleşik Devletlerin’de 80’li yıllarda 20-24 yaş arası için ehliyet sahibi insan oranı yüzde 90 seviyelerindeyken, 2000’li yıllarda bu oran yüzde 70 seviyelerine gerilemiş durumda” diye konuşan Arş. Gör. Fidanoğlu, trafikteki araç sayısının azaltılmasının önemli iyileştirmeler arasında yer aldığını kaydetti. Ulaşım sistemini baştan aşağı değiştirecek yeni bir gelişmenin de eşiğinde olunduğunu vurgulayan Arş. Gör. Fidanoğlu, bu gelişmenin otonom/sürücüsüz araçlar olduğunu ve otonom araçların ulaşım sistemlerine dâhil olması ve yaygınlaşmasıyla, trafik sıkışıklığına ve trafik kazalarına sebep olan birçok sorunun ortadan kalkacağını söyledi.
“Trafikte İnsan Faktörüne Ağırlık Verilmeli”
Sözlerine trafik kazaları konusu ile devam eden Arş. Gör. Fidanoğlu ifadelerini şöyle sürdürdü: “Trafik kazalarının temelde üç ana sebebi vardır: İnsan, araç ve çevre. Bu noktada özellikle insan faktörüne ağırlık vermemiz gerektiğini düşünüyorum. Alkollü araç kullanımı, aşırı hız, dikkatsizlik gibi durumlar söz konusu. Trafik kazalarının sebeplerine baktığımızda genelde hep insanların ihmalkârlığını görüyoruz. Eğer otonom araçlar çok ciddi bir şekilde ulaşım sisteminde kullanılmaya başlanırsa insan kaynaklı kazalarda ciddi bir azalma olacaktır. Fakat bunun kısa vadede gerçekleşme durumu çok muhtemel değil. Bu sebeple mevcut durumda en etkili çözüm ceza-i yaptırımların arttırılmasıdır. Kuralların katı ve kararlı bir şekilde uygulanması, yaya ve sürücülerin ihmalkâr davranmalarının önüne geçecektir.”