Celil Kurşun, Özge Kondakçı
İstanbul Üniversitesi Engelliler Uygulama ve Araştırma Merkezi (ENUYGAR) tarafından düzenlenen “Dijital Çağda Engelli İstihdamı” konferansı İÜ Siyasal Bilgiler Fakültesinde gerçekleşti. İş dünyasına katılmış engelli bireyler ile sektör ve STK temsilcilerinin katıldığı konferansta engelli bireylerin istihdamı ele alındı.
Dijital Çağda Engelli İstihdamının Engelleri
10-16 Mayıs Engellilik Farkındalık Günü dolayısıyla, İÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Vakur Varsan Toplantı Salonu’nda düzenlenen konferansın moderatörlüğünü İÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zümrüt Ecevit Satı yaptı. Doç. Dr. Satı, engelli bireylerin günümüzdeki sosyal durumundan bahsederek, dijital çağda engelli istihdamının birçok engelle karşılaştığını kaydetti. İÜ ENUYGAR Merkezi Müdürü Prof. Dr. Resa Aydın, konuşmasında konferansın toplanmasını sağlayan yönetim kuruluna teşekkürlerini iletti. Ardından İÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayşegül Komşuoğlu, açılış konuşması yaptı.
İlk Projeyi Dünya Çalışma Örgütü Yapmıştı
Konferansın 1. oturumunda konu başlığı “Endüstri 4.0-Bilişim ve İletişim Teknolojileri, Engelli İstihdamı” oldu. İÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Berrin Oktay Yılmaz, Türkiye’de ve dünyada engelli istihdamı temalı sunumunda, engelli istihdamına yönelik ilk uluslararası sözleşmenin Dünya Çalışma Örgütü tarafından yapıldığına değirerek Türkiye’nin engelli istihdamına katılım aşamaları, 1990’lardaki İş Kanunu ile Devlet Memuru Kanunu düzenlemeleriyle sağlanan planlı engelli istihdamına dair bilgiler verdi. 2011 sayısal verilerinde Türkiye’de yaklaşık 6 milyon engelli bireyin bulunduğunu ama istihdamın %30 küsurlarda seyrettiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, BM raporuna göre engelli istihdamında ülkemizin yeterli olmadığını söyledi.
Engelli İstihdamında Yapılması Gerekenler
Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, T.C. Anayasası’nda engelliler hakkındaki maddelerden bahsederek engelli çalıştırma kotaları, şartları ve %40 üstü engelli olma durumlarına değinerek engelli istihdamının hukukla ilişkisini açıkladı. Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz engelli istihdamında başlıca yapılması gerekenleri doğru teşvik, engelli bireyin ve işverenin eğitimi, işverene vergi kolaylığı, engelli istihdamının avantajlı hale getirilmesi ve esnek çalışma modelleri uygulanması olarak sıraladı.
“Hayallerinizin Peşinden Koşun”
Konferansın devamında konuşmacı Vodafone-Dijital İş Geliştirme Uzmanı Taner Akdoğan, “Vodafone ile Engelsiz Yaşam Çözümleri” başlığıyla Vodafone’nun insan kaynaklarında engellilere yönelik planından bahsederek, engelli bir gencin hayallerinin peşinden koşup pes etmeyerek, çok istediği Vodafone’de çalışma hayalini gerçekleştirmesi hikayesini anlattı ve “Hayallerinizin peşinden koşun” dedi.
Turkcell Engelli Çözümleri Ürün Yöneticisi Gamze Sofuoğlu, Turkcell’in engelli bireylere yönelik dijital erişebilirlik çözümleri ve Turkcell’in engelli bireyler için ürettiği uygulamaları anlattı ve Turkcell’in günümüz teknolojisiyle engelli kitlesi için neler yapılabileceğini düşündüğünü söyledi.
Oturumun son konuşmacısı Down Sendromu Derneği Genel Koordinatörü Fulya Ekmen, çalışma hayatına kazandırdıkları down sendromlu bireylerden ve İş Koçu Destekli İstihdamdan bahsetti. Hayata geçirmeye çalıştıkları “Değerli Bir Ağ” projesine değindi. Ekmen, Türkiye’deki engelli istihdamı usulü ve modelini anlatarak, önceki yıllarda uygulanan İsveç ve İtalya modelleri yerine Türk tipi engelli istihdamı modelinin uygulandığını belirtti. Bu istihdamın amacının kısa süreli değil kalıcı olarak bireyin çalışmasını sağlamak olduğunun altını çizerek, engelli bireyin yeteneği ve ilgisine göre İŞKUR ve benzeri mekanlarda eğitim verilip İş Koçu ve bilinçlendirici kitaplar desteğiyle engellilerin istihdam edilmeye çalışıldığını aktardı.
Engelleri Aşmak İçin Daha Fazla İstihdam
Engelli istihdamına yönelik uygulama örneklerinin konuşulduğu ikinci oturum İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Berrin Oktay Yılmaz’ın moderatörlüğünde gerçekleştirildi.
İşkur Beyoğlu Şubesi Uzmanı Leyla Filiz, İşKur’un sunmuş olduğu hizmetlerden bahsetti. Leyla Filiz, İşKur’un işsizlik sigortasından, iş ve meslek danışmanlığına çeşitli alanları olan bir kurum olduğunu aktardı. İşKur’un devlet eliyle istihdam sağlayan insan kaynakları departmanı olarak da düşünülebileceğini söyleyen Filiz, “İşKur hem iş aramaya gelen kişilerle görüşüyor hem de işveren kişilerle görüşüyor.” dedi. Filiz, İşKur’un ayrıca meslek edinmek isteyen öğrencilere destek olarak onların meslek hayatına hazırlanması konusunda da destek olduğunu sözlerine ekledi.
Ardından sözü alan Engellilerle İletişim Uzmanı Mehmet Kızıltaş, Türkiye’nin Ulusal Engelli İstihdamı Danışmanlık Ajansı (www.engelsizkariyer.com) hakkında bilgi verdi. Mehmet Kızıltaş, “Ne yaparsak bir engelli bireyin hayatını tek dokunuşla değiştirebiliriz diyerek www.engelsizkariyer.com’u kurduk” dedi. Kızıltaş, çalışmalarının 11. yılında 50.000 insanın hayatını değiştirdiklerini belirtirken ön yargıları yıkmak için çalıştıklarını söyledi. Engelliler için yürüttükleri programlardan bahsetti.
Konferans konuşmacılara teşekkür belgesi takdim edilmesi ile sona erdi.