Haber: Burak Özaydın
Formula 1’de 2022 yılı ile başlayacak yeni çağın, yeni otomobili Silverstone’da görücüye çıktı. Peki bu yeni otomobil izleyiciye neler vadetmekte ve bu revizyonlar neler sunmakta?
Kirli Hava Sorunu
2017 yılında gelen yeniliklerle araçları daha büyük, daha heybetli yapmak amaçlanmıştı. Bu şekilde araçlar yalnız başına, açık alanda çok daha hızlı hale geldi ve pistlerdeki rekorlar tek tek kırıldı. Ama bu tasarımların, sporun belki de ana unsuru diyebileceğimiz geçiş konusunda büyük götürüleri oldu. 2017 yılından itibaren kullanılan araçları takip etmek çok zor hale geldi ve geçişler DRS (Drag Reduction System – Sürüklenmeyi Azaltıcı Sistem) dışında neredeyse yok denecek kadar azaldı.
Bunun nedeni ise otomobillerin arkalarında bıraktıkları kirli havaydı. Önde giden otomobilin arkasında bıraktığı kirli hava, arkadan geçiş kovalayan aracın yere basma kuvvetini azaltıyor ve bu şekilde yakından takip etmesini zorlaştırıyordu. Bunu fark eden araç üreticileri de (özellikle hep en önde gitmeyi amaçlayan ekipler) kirli havadan daha fazla yararlanmaya çalıştı. Örneğin F1’de dominasyon sağlayan Mercedes takımının en büyük rakipleri Red Bull ve Ferrari’ye kıyasla arkasında daha fazla kirli hava bırakması bilinen bir durum. Bu da onları daha takip edilemez yapan önemli unsurlardan biri oldu.
Bu sorundan yola çıkarak, aslında 2021’de yürürlüğe girecek olan ama pandemi nedeniyle 2022’ye ertelenen yenilikler tasarlandı. Formula 1 yönetiminin bu kuralları oluştururken hedeflediği konular; rekabetin artması, kazananları önceden belli olmayan sürprizli yarışlar, birbirini rahat takip eden araçlar ve tabii ki bol geçişli yarışlardı. Bunu sağlamak için de temel amaç kirli hava salınımını ve arkadaki araca etkisini azaltmaktı.
Daha Az Kirli Hava, Daha Fazla Basma Kuvveti
Formula 1’in tanıtımda paylaştığı yeni araçların kirli hava verileri oldukça umut verici. Paylaşılan verilere göre, şu anki otomobillerde iki araç arasında 20 metre mesafe kaldığında öndeki aracın bıraktığı kirli hava nedeniyle takip eden araç sahip olduğu yere basma kuvvetinin %35’ini kaybediyor. Fark 10 metreye indiğinde ise bu oran %46’ya çıkıyor. Bu da neredeyse yere basma kuvvetinin yarısının kaybolması demek. Yeni çağda kullanılacak araçlarda ise 20 metre farkta yere basma kuvveti kaybı %4’e, 10 metre farkta ise %18’e düşecek. Bu veriler, kirli hava etkisinin önemli derecede azalacağını ve araçların birbirini takip etmesinin çok daha kolay hale geleceğini göstermektedir.
4 Temel Değişiklik
Bahsedilen kirli hava etkisini azaltmak için araçlarda nelerin değişeceğinden kısaca bahsetmek gerekirse;
2022 araçları 4 temel bölgede değişiklik sunmakta;
1-Ön kanat
Yeni kanatların amacı diğer tüm değişikliklerde de olduğu gibi yere basma kuvvetini arttırmak ve kirli hava salınımını azaltmak. Bu doğrultuda ön kanatlardaki değişikliğin amacı ön taraftan akan havayı dışarıya doğru değil de aracın tabanına doğru vermek. Bu şekilde arkadaki aracın dengesinin bozulmaması hedeflenecek.
Tasarımsal olarak üçgenimsi bir yapıya sahip olan ön kanatların kenarlarının yukarıya doğru kesintisiz bir şekilde, kıvrımlı olarak devam etmesi ise önceki ön kanat tasarımlarından çokça ayrışıyor. Bunun yanı sıra ön kanatlara ekstra küçük kanatçıklar eklenmesi de 2022 itibariyle yasak olacak.
2-Tekerlekler
Yeni araçlarla birlikte Formula 1’de, 18 inç jantlara geçiş yapılacak ve bunun yanı sıra çoğunlukla spor otomobillerde kullanılan daha dar kenarlı lastikler de kullanılacak. Bu değişikliklerle lastikler daha az türbülans üretecek.
Ek olarak tekerleklerin üstünde küçük kanatçıklar olacak. Bu da yine kirli hava akımını azaltmaya hizmet eden bir yenilik olarak karşımıza çıkmakta.
3-Taban
Son yıllarda F1 araçlarında dikdörtgen şeklinde tabanlar görülmekteydi. Bu da araçların daha da büyümesine sebep olan etkenlerden bir tanesiydi. 2022 araçları ise daha kıvrımlı ve arkaya doğru daralan bir tasarıma sahip olacak. Taban konusunda en önemli nokta aracın altında yer alan hava tünelleri. Araçlar yere basma kuvvetini büyük oranda bu tüneller sayesinde üretecek.
4-Arka kanat
Yeni arka kanat tasarımı da günümüz araçlarına göre daha sade bir tasarıma sahip olacak. Arka kanadın da ana amacı diğer tüm değişikliklerde olduğu gibi arkadan gelen araca kirli havanın mani olmaması. Bu doğrultuda arka kanatlar tasarım olarak havayı direkt yere doğru değil de yukarıya doğru vermeyi amaçlamakta.
DRS ise 2022 araçlarıyla birlikte önümüzdeki sezon da devam edecek. Yeni araçların etkilerine göre de DRS’in kalkması gündemde. Kısacası duruma göre karar alınacak.
Red Bull;
Mercedes;
