Haber: Rana Topatan ve Furkan Albayrak
Z kuşağının en sevdiği aktivitelerden biri olan video oyunları, genç kuşağın sadece boş vaktinde değil her anında aktif olduğu bir eğlence sektörü haline geldi. Yalnızca oynamakla kalmayan Z kuşağı, oyun yayıncılığının da en yakın takipçisi konumunda. Oynamakla da kalmayıp izleyen ve video oyunlarda dünya ile rekabete giren bu kuşağın gençleri, pandemiyle birlikte günlerinin yarısını video oyunlarında geçiriyor.
Evrensel Rekabet Mümkün
Üzerimizde etkileri devam etmekte olan pandemi koşullarından dolayı geçmişteki alışkanlıklarımızda ve düzenimizde değişimler oldu. Evde kalarak geçirdiğimiz bu dönemde sosyal düzen çevrim içi iletişimlerle devam etmeye başladı. Bu dönem de Z kuşağını oldukça etkileyen dijital oyun sektöründe büyük gelişmeler yaşandı. Video oyunlarına olan talep artışı, çevrim içi oyun rekabetleri ve bu oyunların nasıl oynandığını gösteren yayıncılar, dijital oyun sektörünün büyümesine katkı sağladı. Bu dönemde yalnızca gençler değil yetişkinlerde sanal oyun dünyasında yer aldılar.
Geçmişte daha çok konsol oyunlarıyla ilerleyen bu sektör, günümüzde kolay ulaşılabilir bilgisayarlar ve mobil cihazlarla devam etmekte. Artık sadece oyun oynamak için değil daha iyi oynamak için çaba verilmeye başlandı. Oyun oynarken yayın açan ünlü Youtube içerik üreticileri ve Twitch yayıncıları sayesinde rekabet daha da güçlendi. Bunların etkisiyle beraber pandemi koşullarındayken oyun oynama süreleri yüzde 30 arttı. Tüm dünyayı etkileyen salgın sebebiyle oyunlarda olan rekabetin artması evrensel bir hal almaya başladı.
Neden Dijital Video Oyunları
Teknolojinin gelişimi ve kentleşmenin beraberinde getirdikleri, oyuncuların geleneksel oyun anlayışlarını değiştirmeye başladı. Eskiden gruplaşarak oynadığımız sosyal oyunlar şimdilerde bilgisayar başında ya da mobil olarak devam etmektedir. Bu değişimin ardındaki bir diğer sırsa oyun şirketlerinin insanları nasıl etkileyeceğini bilmesidir. Örneğin geçmişte daha çok erkeklerin oynadığı savaş oyunları, cinsiyet ayrımını kaybetmeye başladı ve günümüzde birçok kadın tarafından da takip edilir hale geldi.Bu oyunların oynanma sebeplerinden bazıları; zaman geçirmek, stres atmak, seviye yükseltmek ve yüksek seviyeli hesapları satarak para kazanmak, kendi oyuncu karakterini oluşturmak ve sanal gerçeklikte kendileriyle özdeşmiş avatarları kullanmak gibi durumlardır.
İnsanların bağımlı hale gelerek oyunlara zaman harcamalarıysa gerçek dünyada elde edilemeyen kazanma duygusunu doyurmaya çalışmalarından kaynaklanmakta. Sanal gerçekliğin içinde arkadaş ortamıyla oynayanlar kadar anonim hesaplar ile zaman geçiren kişilerde bulunmakta. Bu anonim hesaplar bazen yurt dışından katılan hesaplar da olabilmekte.
Z Kuşağının Oynadığı Oyunlar
Rekabetin yoğun olduğu mobil oyunlar ve bilgisayar oyunlarının yanında, geçmişte adından daha çok söz ettiğimiz konsol oyunları da bulunmakta. “2020 Türkiye Oyun Sektörü Raporu’ndan” alınan bilgilere göre, 83 milyonu aşkın nüfusa sahip ülkemizde; 35 milyon mobil oyuncu, 22 milyon bilgisayar oyuncusu ve 17 milyon konsol oyuncusu bulunmaktadır. Telefon kullanım yaşının düşmesi sosyo-ekonomik durumu ne olursa olsun telefonları olmasa da tabletleri bulunan çocukların olması ve mobile kolay ulaşım sayesinde oyunlara olan talebin arttığını görmekteyiz. Bunun bir diğer sebebini de, eskiden konsollarda ve bilgisayarlarda oynadığımız oyunların mobil versiyonlarının çıkmasını da gösterebiliriz. Örneğin bilgisayar oyunu olarak başlayan ‘League of Legends’ oyununun ‘Mobile Legends’ ve ‘League of Legends: Wild Rift’ gibi iki mobil türü çıkmış, bu sayede oyunlar her yerde oynanabilir olmuş ve bilgisayarı olmayan kişilerin de deneyebileceği bir durum haline gelmiştir.
Popülerliğini koruyan oyunların başında sayabileceğimiz ‘LoL’ her karakterin kendine özgü hikayeleri ve efsaneleri olan ve bu karakterlerin birbirleriyle bağlantılarını gösteren bir strateji oyunudur. Oyunun kendi içinde farklı oynanma tarzları bulunsa da, genellikle beş kişilik gruplar halinde oynanmakta. ‘LoL’ oyununun mobil versiyonlarında da aynı yol izlenmekte. PUBG adlı oyun adaya atlayıp hayatta kalmaya çalışan karakterleri olan ve bu karakterlerin oyuncular tarafından bulunan silahlarla verdiği yaşam mücadelesini göstermektedir. Tıpkı ‘LoL’ gibi mobil versiyonu bulunan bu oyunda çok talep görmüştür. Savaş içerikli video oyunları olarak adlandırabileceğimiz ‘CS:GO’, ‘Counter-Strike’ gibi oyunlarda özellikle Z kuşağı tarafından ilgi çekmekte ve oynanmakta.
Yayıncılık El Değiştirdi
Çağın ilerlemesi ve teknolojinin gelişmesi video oyunları alanında olduğu kadar bu oyunların nasıl oynandığını gösteren yayıncılık alanında da değişimlere neden oldu. Bir zamanlar yalnızca basılı kağıtlardan aldığımız bilgilerden haberdar olurken, televizyonun icadından sonra hem görsel hem işitsel olarak yayın yapılması insanlığı rahatlattı ve televizyon her evin en değerli eşyası olarak yerini aldı. Saatlerce yayın yapan televizyon toplumları hem eğlendirip hem bilgilendirdi. Sosyal medyanın gelişmesiyle birlikte yayıncılık da sosyal mecralara taşınırken televizyon eski değerini kaybetti. Günümüz Z kuşağının televizyondan uzaklaşıp kendini interaktif yayıncılık alanına bırakması Twitch ve Youtube gibi uygulamaların televizyondan daha çok izlenen platformlar olmasına sebep oldu.
Nedir Bu Twitch Sevdası
Twitch, 2011 yılında Justin Kan ve Emmett Shear tarafından kurulmuş bir yayıncılık platformudur. Platform ilk kurulduğunda sadece video oyun yayıncılığı alanında etkinken günümüzde çeşitli sektörler, sayısız markalar ve profesyoneller tarafından kullanılmakta. Twitch’in bu kadar popülerleşmesinin sebebi, sayısız profesyonel yayıncının Twitch uygulamasını kullanıp yayın yapmasıdır. Platformun amacı yayıncı yayın yaparken kullanıcıların sohbet yoluyla yayıncıya katılması ve eşlik etmesiyken, ücretsiz olarak da kullanabilen platform aylık 8 TL gibi bir ücretle kullanıcılara daha iyi deneyimler sunuyor. Platform şu anda günlük 17.5 milyondan fazla ziyaretçi ağırlarken dünya çapında 4 milyon kanal bu platformu kullanarak yayın yapmakta. Ücretli olmasına rağmen Z kuşağının televizyon yerine Twitch’i tercih etmesi, platformun kuşağın isteklerine cevap vermesinden kaynaklanmakta. Oyuna düşkün Z kuşağı, en rahat oyun keyfini Twitch platformunda bulmaktayken, platformun birçok rahatlığından faydalanmakta ve sevdiği yayıncıların içeriklerini yakından takip etmektedir.
Video Oyunlarının Gizemi Ne
Video oyunları olarak bildiğimiz ‘LoL’, ‘VALORANT’, ‘PUBG’ ve ‘CS:GO’ gibi oyunlar oluşturuldukları şirket tarafından pazarlamalarla ve reklamlarla karşımıza çıkmakta. Pandemi döneminde piyasaya sürülen ve günümüzün yarısından çoğunu harcadığımız sosyal medya platformlarında karşımıza çıkan Valorant buna örnektir. Bu reklamlar sayesinde kitlelerce merak uyandırması, oyunun şirketine büyük meblağlar kazandırmıştır. Bu şirketler oyunlarda oluşturdukları karakterlerle savaş oyunlarına olan cinsiyetçi yaklaşımı yıkmıştı.
‘LoL’ oyunundan esinlenerek ‘K/DA’ adında sanal bir K-pop grubu oluşturulmuştu. Gerek kostümleriyle gerekse de şarkılarıyla büyük sansasyonlar yaratmayı başarmışlardır. Yine ‘LoL’ oyununda her karakterin hikayesinin anlatıldığı çizgi romanlar bulunmakta. Bu sayede oyuncular sadece sanal oyun gerçekliğinde kalmayıp kendileriyle özdeşim kurdukları karakterlere daha da hakim olabilmektedirler.
Bu Oyunlar Z-Kuşağını Nasıl Etkiliyor
Günümüzde popülerliği yüksek seviyelere çıkmış olan video oyuncuları için iki temel grup bulunmakta; ‘Gamer’ ve amatör oyuncular. “Gamer” olarak adlandıracağımız kesim oyunlara yoğun zaman harcayan ve bazen yayınlar açarak diğer oyuncuların daha iyi öğrenebilmesini sağlayan kişilerdir. Amatörler ise daha çok keyif amaçlı oynayan kişilerden oluşur. Fakat iki grubu da etkileyen bazı sorunlar bulunmaktadır. Savaş oyunları olarak kategorize edebileceğimiz bu oyunlar sayesinde; şiddete karşı duyarsızlaşma, düşmanca duygular besleme, saldırganlık, hakaret dolu sözler, şiddet eğilimi gibi durumlar oynayan kişilerde görülmekte. Tüm bunlara ek sanal kimlik arayışlarından dolayı öz benlik yitirişi, sosyal davranışlarda azalma ve düşük yaşam doyumu oynayan kişileri etkilemektedir.
