Muhabir : Talha Keşir
Editör&Fotoğraf: Buse Sever
İstanbul – (İÜ Haber Ajansı)
Kültür Ocağı Vakfı (KOCAV) koordinasyonunda İstanbul Üniversitesi
Rektörlüğü, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi ve İ.Ü. Türkiyat Araştırmaları
Enstitüsü’nün iş birliğiyle iki gün süren, “Kapalıçarşı” temalı
Uluslararası 2.Süleymaniye Sempozyumu gerçekleştirildi.
Programın ilk günü, Rektörlük Doktora Salonu’nda 26 Ekim Cumartesi
günü düzenlendi. Alanlarında uzman akademisyenler konuk oldu.
Saygı duruşu ve İstiklâl Marşı’nın ardından KOCAV Başkanı Av. Dr. Ali
Ürey açılış konuşmasında, tarihe ve kültüre sahip çıkmanın bizim
elimizde olduğunu vurguladı. İ.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
Müdürü Prof. Dr. Ayşe Zilşan, Kapalıçarşı’nın bir kültür merkezi ve okul
olduğuna değinerek, çarşının önemini vurgulamıştır. Rektör Yardımcısı
ve İktisat Fakültesi Vekil Dekanı Prof. Dr. Gülsüm Ak, “Süleymaniye
Sempozyumu’nun ikincisini gerçekleştiriyoruz. Buna ev sahipliği
yapmaktayız. Kapalıçarşı çok önemlidir” dedi. Düzce Valisi Selçuk
Aslan, “Süleymaniye’nin hala tarihimizde ve medeniyetimizde hak
ettiği yere ulaşması, en basitinden kültürümüzdeki önemi, diğer
insanlar açısından kuvvetli” ifadesini kullandı.
Açılış Oturumunu Prof. Dr. Selçuk Mülayim Yaptı
Oturumun açılışını yapan sanat tarihçisi Prof. Dr. Selçuk Mülayim,
Kapalıçarşı’nın Kalpakçı Caddesi tarafındaki kapısının mimarisinden
bahsederken, çarşının çok yönlü zengin bir misyonu olduğunu söyledi.
Açılış oturumunun sona ermesiyle birinci oturum başladı.
Kapalıçarşı’ya Genel Bakış
Prof. Dr. Ali Akyıldız’ın başkanlığını yaptığı birinci oturumda Dr. Burak
Aydemir, Doç. Dr. Akansel Yalçınkaya, Arş. Gör. Sena Gültekin konuk
oldu. Yalçınkaya, “Çarşı, 80’lerden sonra önemli değişimler geçirdi”
diyerek, Kapalıçarşı’nın zaman içindeki değişimi üzerine konuştu.
Aydemir ise çarşının esnafla iç içe geçtiği bir yer olduğunu ve bir
eğitim merkezi olduğunu söyledi. Gültekin, “Gençler daha çok AVM’ye
yöneldi” diyerek çarşıya gelen genç nüfusun düşüşü üzerine değindi.
1.Panel: Kapalıçarşı İçinden
Birinci Oturumun sona ermesinin ardından Doç. Dr. Mehmet Sait
Türkhan’ın başkanlığını yaptığı “Kapalıçarşı İçinden” konulu birinci
panel gerçekleştirildi. Programa Dr. Hasan Fırat ve Enis Zipak katıldı.
Kapalıçarşı’nın geçmişten günümüze, ekonomik yönden değişimleri
ele alındı. Fırat, çarşının esnafları hakkında şu ifadeleri kullandı:
“Esnafların kalitesi ve değerinin düşmesi, turist sayısında düşüş
olmasına neden olmuştur” Esnafın satış yapabilmesi için en az iki dil
bilmesinin gerekli olduğunu belirten Fırat, “563 senedir ayakta olan
çarşıya sahip çıkacağız” ifadesini kullandı. Zipak, Kapalıçarşı’nın Türk
ekonomisinde önemli bir yer olduğuna değinerek kuyumculuk,
halıcılık gibi çarşıyı hareketlendirecek alanların olduğunu söyledi.
“Nerede Bir Çarşı Kurulduysa Orada Gelişim Süreci Oldu”
Sempozyumun ilk günündeki son oturum, Prof. Dr. Ahmet Yörük’ün
başkanlığında yapıldı. Toplantıya Dr. Saim Çağrı Kocakaplan, Prof. Dr.
Cavid Qasımov ve Oktay Türkoğlu konuk oldu. Kocakaplan, “Çarşının
sadece İstanbul özelinde değil, Selçuklu ve Osmanlı dönemindeki
merkezlerde nerede bir çarşı kurulduysa orada gelişim süreci oldu”
diye belirterek çarşıların, ülke gelişiminde büyük bir rol oynadığına
dikkat çekti. Qasımov, İstanbul’un tanıtılması için Rus turistlere
yönelik bir kılavuzun yazıldığını söyledi. Kılavuzda Nuruosmaniye ve
Beyazıt kapılarından bahsedildiğini belirtti. Kalelioğlu ise
Kapalıçarşı’nın dili üzerinden anlatımlarda bulundu. Çarşının dizge,
değer, biçim ve töz bağlamının oluşumlarından bahsetti.
Sempozyumun ikinci günü gerçekleştirildi
Sempozyumun ikinci günü 27 Ekim Cumartesi günü İ.Ü. Edebiyat
Fakültesinde gerçekleştirildi. Günün ilk oturumu Prof. Dr. Fatma
Ürekli’nin başkanlığında yapıldı. Oturuma Dr. Ayşenur Erdoğan, Dr.
Fatih Çil ve Dr. Nermin Genç katıldı. 1894 İstanbul depreminde,
Kapalıçarşı’nın gördüğü hasar üzerine konuşmalar yapıldı. Erdoğan,
“Kapalıçarşı’nın kemerleri hasar almış ve kiremitlerde kırıklar
meydana gelmiş” dedi. Diğer konuşmacılar da Kapalıçarşı’nın
depremden etkilendiğine değindi.
Kapalıçarşı Edebiyat Alanında Ele Alındı
Prof. Dr. Abdullah Uçman’ın başkanlığında yapılan oturuma Doç. Dr.
İbrahim Özen, Doç. Dr. İsmail Alper Kumsar ve Doç. Dr. Necati Tonga
konuk oldu. Konuşmacılar, Edebiyat dünyamızın ünlü isimlerinden
Hüseyin Rahmi Gürpınar, Ahmet Rasim, Refik Halid Karay, Sermet
Muhtar Alus ve Edip Cansever’in yazdıkları şiirlerinde, romanlarında
ve hikayelerinde Kapalıçarşı’nın nasıl anlatıldığını vurguladılar.
“Kapalıçarşı’da Sanat ve Ticaret Bakarak Öğrenilen Bir Şeydir”
“Kapalıçarşı’da Esnaf Olmak” konulu ikinci panel Prof. Dr. Zekai
Kardaş’ın başkanlığında yapıldı. Nebil Basmacı ve Ercan Özboyacı
konuşmacı olarak katıldı. Özboyacı, çarşıda esnaflığın yapılabilmesi
için öğrenilmesinin gerektiğini şöyle ifade etti: “Kapalıçarşı’da sanat ve
ticaret, bakarak öğrenilen bir şeydir” Basmacı ise ortaokul
dönemindeyken yaz tatilinde harçlığını çıkarmak için Kapalıçarşı’da
çalıştığını belirtti.
Sempozyum, kapanış konuşmasıyla birlikte sona erdi.
